Toprak Pire Böcekleri (Chaetocnema spp.)

Toprak Pire Böceklerinin Tanımı ve Yaşayışı

• Ergin bireyler ortalama 2,4 mm uzunluğunda, yumurta biçiminde ve siyahımsı yeşil metalik renktedir.
• Arka bacaklarının femurları çok gelişmiştir; bu özellikleri sayesinde pire gibi sıçrayabilirler.
• Üst kanatlarının üzerinde sık noktalar bulunur.
• Kışı genellikle toprakta, bitki artıklarında ve yabancı otların altında geçirirler.
• İlkbaharda hububatın kardeşlenme döneminde ortaya çıkar, yumurtalarını bitkilerin kök boğazına bırakırlar.
• Larvalar kısa süre beslendikten sonra pupa evresine girer, yaz sonunda çıkan erginler tekrar kışlamaya çekilir.
• Yılda bir döl verirler.

Zarar Şekli ve Ekonomik Önemi

• Larvalar kök boğazında beslense de asıl zararı ergin böcekler yapar.
• Yapraklarda beslenerek delikler açarlar.
• Özellikle kurak yıllarda zarar daha fazla artar.
• İlkbaharda 3-5 yapraklı dönemdeki hububatlarda büyük ekonomik kayıplara yol açabilirler.
• Ülkemizde tahıl ekiminin yapıldığı hemen her bölgede yayılış gösterirler.

👉 Benzer zarar yapan haşereler hakkında bilgi için Kırkayak (Diplopoda) Nedir yazımıza da göz atabilirsiniz.

Konukçu Bitkiler

Toprak pire böcekleri oldukça geniş bir bitki grubunda zarar yapabilir. Başlıca konukçuları:

• Buğday, arpa ve diğer buğdaygiller
• Patates, domates, tütün, lahana, şalgam, turp
• Şerbetçiotu, kenevir, kolza
• Acıot, köpek üzümü, çobançantası, tarla akça çiçeği, yabani hardal
• Süs bitkileri ve bazı yabancı otlar

Mücadele Yöntemleri

Kültürel Önlemler

• Tarla içindeki ve çevresindeki yabancı otlar mutlaka temizlenmelidir.
• Ekim zamanında yapılmalı, bitkilerin güçlü gelişmesi sağlanmalıdır.
• Geç ekimden kaçınılmalıdır.
• Münavebe sisteminde konukçusu olmayan bitkiler tercih edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama Zamanının Tespiti

• İlaçlama genellikle Mart ayında yapılır.
• Hububat 3-5 yapraklı dönemdeyken 1/4 m² çerçevelerle 15-20 noktada sayım yapılır.
• m²’de ortalama 15 ve daha fazla ergin böcek bulunursa tarla ilaçlamaya alınır.

Kullanılacak Alet ve Makineler

• Sırt körükleri, motorlu sırt pompaları ve sedyeli toz atıcılar kullanılabilir.

İlaçlama Tekniği

• İlaçlama yağışsız ve rüzgarın 3 m/sn’den az olduğu saatlerde yapılmalıdır.
• Toz ilaçlamalarda ekipman ayarı doğru yapılmalıdır.

Uygulamanın Değerlendirilmesi

• İlaçlamadan 3 gün sonra tekrar sayım yapılarak ilaç etkisi değerlendirilir.
• Bu değerlendirmede Henderson-Tilton formülü kullanılır.
• Böylece uygulamanın başarısı ölçülür.

Sık Sorulan Sorular

Toprak pire böcekleri hangi bitkilere zarar verir?
En çok buğday, arpa, patates, lahana, domates ve şalgam gibi tarla ve sebze bitkilerinde görülür.

Toprak pire böcekleri nasıl anlaşılır?
Yapraklarda açılan çok sayıda küçük delik ve fidelerin zayıf gelişmesi ile kolayca fark edilir.

Toprak pire böceklerinden nasıl korunulur?
Yabancı ot mücadelesi yapılmalı, ekim zamanı doğru seçilmeli ve gerektiğinde kimyasal mücadele uygulanmalıdır.